

El ayak ağız hastalığı, virüsün neden olduğu oldukça bulaşıcı, döküntülü bir hastalıktır. Belirtiler ağızda veya ağız çevresinde yaralar; ellerde, ayaklarda, bacaklarda ya da kalçalarda döküntü ve kabarcıklar şeklinde kendini gösterir. Su çiçeği hastalığına benzer sivilce tarzında olan döküntüler, onun aksine daha ziyade vücudun uç kısımlarında görülür. Su çiçeği hastalığına bağlı döküntüler ise merkezi bölgelerde özellikle karında gövdede görülür ve çok fazla kaşıntı ile birlikte seyreder. El ayak ağız hastalığı, rahatsızlık verici bir hastalık olmasına rağmen ciddi ve tehlikeli bulgularla seyretmez. Her yaş grubunda ortaya çıkabilirken okul öncesi çocuklarda daha sıklıkla görülür. Erişkinlerde neredeyse hiç görülmez. Hastalığın kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte belirtileri hafifletmek için bazı adımlar atılabilir.
Genellikle hastalığa neden olan üç farklı virüs vardır. Bu nedenle hastalık üç defa farklı zamanlarda tekrar geçirilebilir. Kişi hastalığı taşıyan biriyle temas ederek ya da virüsle enfekte olmuş havuz suyu, oyuncak, kapı tokmağı gibi bir nesneye dokunduğunda etken virüsü kapabilmektedir. Virüs yaz aylarında ve sonbaharda kolayca yayılma eğilimi gösterir. El ayak ağız hastalığı; tükrük, döküntülerdeki sıvı , dışkı, öksürük veya hapşırma sonrası havaya püskürtülen damlacıklar yoluyla hızlı bir şekilde yayılma eğilimi gösterir.
El ayak ağız hastalığı başlangıç belirtileri ateş ve boğaz ağrısı şeklinde görülür. Aftlara benzeyen ağrılı kabarcıklar çocuğun ağız içi ve çevresinde veya dilinde görülebilir. İlk belirtiler ortaya çıktıktan sonra hastanın ellerinde, özellikle avuç içlerinde ve ayak tabanlarında 1-2 gün boyunca devam eden kızarıklıklar, sonrasında içi su dolu kabarcıklara dönüşürler. Döküntüler kaşıntılıdır ve çocuğa huzursuzluk hissi verebilir.
Dizler, dirsekler ve kalçalarda da döküntüler belirgin olarak ortaya çıkabilir. İştahsızlık, halsizlik ve baş ağrısı görülebilen diğer belirtilerdir. Bazı çocuklarda hastalık sonrası aylarda, tırnaklarda dökülme geç bir belirti olarak görülebilir. El ayak ağız hastalığı, 7 ila 10 gün içinde herhangi bir tedavi uygulanmasa dahi çoğunlukla kendiliğinden iyileşir. Hastalık için bir ilaç tedavisi ya da aşı yoktur. El ayak hastalığı tedavisi, belirtileri hafifletmek için yapılan bazı yöntemleri içerir.
Doktorunuzun önerdiği ağrı kesici, ateş düşürücü ve diğer ilaçları uygun sıklıkta kullanmak önemlidir. Ağız yaraları için boğaz spreyleri ve kaşıntı için alerji ilaçları kullanmak gerekebilir.
Sıcak olmayan yiyecekler, yoğurt gibi boğaz ağrısını yatıştırıcı besinler el ayak ağız hastalığında rahatlama sağlayabilir. Sert veya gevrek yiyecekleri çiğnemek acı vereceği için sağlıklı yumuşak içimli besinler, soğuk yaz çorbaları tercih edilmelidir. Bunlar bağışıklık sistemini güçlendirmek için vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiyi almasını sağlamaya yardımcı olur. Hastalığın ilk 5 -7 günü bulaşmanın en yüksek olduğu dönemdir. Ancak virüs belirtiler tamamen kayboluncaya kadar, yani sulu döküntüler tamamen kuruyuncaya kadar, günler boyunca ağız sıvıları ve dışkı yoluyla yayılmaya devam etmektedir. Hastalığın başkalarına bulaşmasını önlemenin en kolay yolu çocuğunuzun elinin ve kendi elinizin iyice yıkanmasından geçmektedir. Olabildiğince başka çocuklarla temastan uzak kalmaya dikkat etmelisiniz. Hem bulaştırma riski hem de başka bir hastalık kapma ihtimaline karşı daha dikkatli olmanız gerekir. Özellikle çocuğun burnunu sildikten ve altını değiştirdikten sonra ellerin mutlaka yıkanması büyük önem taşımaktadır. Her zaman ve her yerde olduğu gibi genel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmelidir.
Türkiye Hastanesi